ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP AİLELERİN GEÇİRDİĞİ EVRELER

  1. EVRE:

Ailenin çocuğundaki engeli öğrendiği andan kabul edip uyum sağlama aşamasına kadar devam eden aşamasıdır.

a)Şok: ağlama tepkisiz kalma, kendini çaresiz hissetme, engelle baş etme yollarını yeterince bilmemekten doğan kaygılar yaşanır.

b)İnkar: reddetme olarak karşımıza çıkan bu aşamada çocuğun özrünü kabul etmeme baş gösterirken bilinmeyene karşı duyulan korkudan kaynaklanır.

c)Depresyon: acı çekme, hayal kırıklığı yaşanır, sosyal etkileşimden kaçma görülür.

  • Bu evrede önemli olan durumu öğrendikten sonra durumu içselleştirmeyip herkesin başına gelebileceğinin düşünülmesi ve sakin kalınmasının daha yararlı olacağının kanısındayım ve en önemli etken bakım verenlerin yani anne-babanın birbirini ayrıştırmak yerine desteklemesinin bu sürece vereceği katkı zaman açısından çok önemlidir. Şöyle bu dönem hızla devam ederse alınacak önlem ve erken tedavilerde sonuç daha verimli hale gelip süreç daha sağlıklı geçecektir.
  • 2. EVRE:

Birinci evrenin yansıması olarak görülebilir. Eğer ki birinci evre sağlıklı bir biçimde

geçilmezse uyum sürecine kadar bu evredeki durumlarda bahsetmek söz konusu olacaktır.

A) Suçluluk duyma: Neden arama + Ceza görme + Keşke

B) Kararsızlık: Birbirini suçlamak,ebeveyinler arasında sık görülen bir durumdur.

C) Kızgınlık: Kişinin kendine duyduğu kızgınlığı azaltmak ya da ondan kurtulmak amacıyla verdiği tepkidir.

Neden benim çocuğum?

Neden ben?

Doktorlar hiçbir şeyden anlamıyor.

D) Utanma: Çevreden kabul görmeme kaygısı vardır.

*Eğer bu evredeysek ve bu evreden sağlıklı bir şekilde çıkmak istiyorsak önce desteğe ihtiyaç duyduğumuzu kabul etmemiz gerekir. Şöyle ki öncelikle eşimizden, aile üyelerimizden, çevremizden psikolojik sağlığımız için bir arada olmaya önem vermemiz gerekir. Bu drumu normalleştirmenin en önemli adımıdır. Ardından destek alınabilecek kurum ve kuruluşlara başvurmanın ivediliğinden söz edilebilir. Söz konusu ebeveynler için ise psikolojik destek açısında psikolog, aile danışmanı veya çift terapistlerine başvurulması gerekir

3. EVRE:

a) Uzlaşma: Ailenin ‘’Eğer çocuğuma çare bulursan hayatımı sonuna kadar sana adarım.’’ Düşüncesiyle en iyi doktor ve eğitimci araştırdığı dönemdir.

b) Kabul ve uyum: Engelli çocuğun varlığını kabul etme aşamasıdır.

  • Kaygılar ve korkular azalır
  • Utanmayla baş etme başlanır.
  • Artık çocuk için ne yapılacağı düşünülür.
  • Gerekli görülen uzmanlardan destek alınarak işbirliğine gidilir.
  • Bu son evrede artık durum üzerine daha fazla biliçlenerek neler yapılacağıyla ilgili ortak bir payda da buluşup görüşülerek atılacak adımlar planlanır. Ebeveynler karşılıklı güven ve işbirliği dahilinde çocuğa daha fazla nasıl yararlı olunabileceğine dair fikir birliğinde bulunur. Artık sağlıklı olan sürecin daha nasıl iyileştirilebileceği üzerine düşünülür. Dışarıdan alınan desteklerle bu pekiştirilir.

ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP AİLELERİN TEPKİLERİNİ ETKİLEYEN DEĞİŞKENLER

  • Ailenin sorunla başa çıkma kapasitesi
  • Ailenin büyüklüğü ve kültürel yapısı
  • Ailenin kişilik özellikleri
  • Eşlerin birbirine yaklaşımları, dini inanışlar ve uyumu
  • Yakın çevre ve toplumun özellikleri
  • Aile bireylerinin sosyoekonomik özellikleri
  • Doktorların davranışları
  • Çocuğun cinsiyeti, türü ve derecesi
  • Alınan destek hizmetler
  • İlk danışmanlık ve ilk bilgilerin etkisi
  • Toplumdaki bireylerin tepkileri

ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLARIN AİLE TUTUMLARI

  1. Fazla koruyucu tutum
  2. Ayrıcalıklı tutum
  3. Her şey özel gereksinimli birey için tutumu
  4. Engeli reddeden tutum
  5. Özürden yararlanama tutumu
  6. Normal tutum

ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLARA SAHİP AİLELERE ÖNERİLER

  • Kabul eden, sevgi ve şevkat gösteren
  • Erken eğitim
  • Model olun
  • Beklentilerinizi ayarların
  • Koruyucu davranmayın
  • Duygu ve düşüncelerinizi paylaşın
  • Tutarlı davranın ve ödüllendirin
  • Sosyal ve fiziksel ortamdan kısıtlamayın
  • Fırsat verin
  • Çeşitli aktiviteleri için ortam sağlayın
  • Çocuğun engeliyle çalışmaya başlama
  • Uzmanlardan yardım alma
  • Çevreden soyutlamayın ve kendinizi de çevreden ayrı düşünmeyin
  • Aşırı korumacı bir tavır almayın
  • Özel eğitimde asıl amaç özel gereksinimli bireyin toplum içerisinde toplumla beraber hali hazırda yaşamı devam ettirebilmek ve kişinin kendini de bu topluma adapte

etmesi ve ait hissetmesi aşırı derece önemlidir. Ayrıca temel gereksinimlerinde bağımlı olmayı bırakıp bağımsız bir yaşama geçmenin gerekliliği ön planda tutulur. Uzmanlardan ve öğretmenlerden gelen talepler ve istekler doğrultusunda hareket ederek çocuğun ilerlemesine katkı sağlanacağı unutulmamalıdır. Çocuklarımızın

ilerlemesine ve eğitimine tek kişiyle değil ebeveyn, öğretmen ve kurum işbirliği çerçevesinde hareket edildiğinde yol katedilebileceği kanısındayım.

  • Unutmayalım Gazi Mustafa Kemal Atatürk ün Başöğretmenlik sıfatıyla söylediği şu sözlerin bilincinde hareket edelim: EĞİTİMDE FEDA EDİLECEK FERT YOKTUR…

Çocuk Gelişimi ve Eğitimcisi: Şeyda KÜÇÜKALTUN

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Call Now Button