Konjenital Muskuler Tortikolis(KMT), kalça çıkığı ve clup foot’dan sonra en sık görünen üçünçü kas iskelet sitemi anomalisidir.
Sternokleidomastoid (SKM) kasının tek taraflı kısalması başın aynı tarafa lateral fleksiyona gelmesi ve yüzün diğer tarafa rotasyona gelmesine neden olur.
Baş tortikolis tarafa yan yatmış yüz ise aksi tarafa dönmüştür.
Oluş nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte olguların ikiz gebelik, makat gelişi ile gerçekleşen doğum, geçikmiş sezeryan, zor ve komplike doğum, SKM kasının dolaşımının bozulması, anne karnında duruş defekti, doğum sırasında kasın aşırı uzamış pozisyonu ana nedenler olarak gösterilmekltedir.
İyileşmeyi etkileyen 3 faktör;
• Bebeğin yaşı,
• Kas içinde kitle olması,
• Rotasyonel defisit varlığıdır.
KMT’ye bağlı postural asimetrinin uzun süre devam etmesi bebekte emme ve beslenme zorluğuna ya da emme için annenin tek memesinin tercih edilmesine plagiosefaliye ve yüzde kalıcı yapısal değişikliklere neden olabilir
Tedavi edilmemiş ve/ veya yanıt alınamamış olgularda plagiosefali, zigoma ve kulak çekilmesi gibi omuz, göğüs kafesi, karın kasları üzerine olumsuz etkilenme olduğu, üst ekstiremite kullanımında asimetri, kognitif ve motor fonksiyonlarda, postür ve denge etkilenme olabileceği vurgulanmıştır.
** Bu tür asimetrinin önlemesi için fizyoterapiye en erken dönemde başlanılmalıdır.** Fizyoterapi aileyle birlikte çocuğun tüm zamanlarına yayılırsa iyileşme süreci daha da kısalır.
** İlk aylarda başlayan olguların neredeyse tamamı fizyoterapiyle tam iyileşir.
** İlk 4 ay içinde başlanılan fizyoterapiyle ortalama 3-4 ay süreyle olgunun cerrahi gerekliliğini yok edecek kadar azaltır.
Peki Bizler Tortikolisli Olgularımızsa Neleri Hedefliyoruz?
- SKM kasındaki fibrozisin küçülmesini ve kaybolmasının sağlanması
- Servikal hareketlerin yaşa uygun ve aktif ve pasif hareket açıklığına ulaşması
- SKM kontraktür oluşumunun önlenmesi
- Geç gelmiş çocuklarda oluşan kontraktürün kontrolü
- Kafa, yüz ve boyunda simetrinin sağlanması
- Boyun hareketlerinde gövde düzgünlüğünün de sağlanması
- Bebeğin gelişimi boyunca simetrik büyümesinin sağlanması
Tortikoliste Fizyoterapi
Yaptığımız uygulamalar her olguda farklılık göstermekle birlikte;
- Pasif germe ve masaj
- Anne, baba ve bakıcıların uygulayacağı taşıma teknikleri
- Gün içinde sırtüstü, yüzüstü ve yan pozisyonlama
- Boyun kaslarının kuvvetlenmesinin sağlanması
- Boyun traksiyon sırasında tam simetrinin sağlanması
Fizyoterapi programının fizyoterapist tarafından aileye de öğretilmesi ve ailenin de uygulamalara devamlılığını göstermesi başarının birinci koşuludur. !
3 aydan küçük KMT’li bebeklerin haftada 1-3 kez, 3aydan büyük bebeklerin haftada 1 gün kliniğe gelerek fizyoterapi programının düzenlenmesi gerekmektedir.
Diğer Uygulamalar
- Kinezyoteyp Uygulamaları
- Ortezler
- Botulinum Toksin A Uygulamaları
- Cerrahi tedaviler
Cerrahi tam tedavi değildir. Cerrahi müdahaleden sonra fizyoterapi şarttır.
KAYNAK Doç.Dr.Bülent ELBASAN: Pediatrik Fizyoterapi Rehabilitasyon,2018
Fizyoterapist Elanur ARSLAN KÖSE